دنیای خودرو : نحوه بازدید از تسمه دینام موتور
تسمههای نصب شده در اطراف موتور باعث میشوند اجزائی نظیر، کمپرسور، پمپ هیدرولیک فرمان، دینام و واتر پمپ به کار بیفتند. خودروهای قدیمی برای هر دستگاهی از یک تسمه مجزا استفاده میکردند، این در حالی است که خودروهای جدید از یک تسمه مارپیچی برای به کار انداختن همه دستگاهها استفاده میکنند. در خودرو های جدید دیگر تسمه پروانه وظیفه چرخاندن پروانه برای خنک کردن ماشین را به عهده ندارد و بیشتر به عنوان تسمه دینام معروف است ولی چون این اسم مصطلح می باشد ما نیز ان را به همین نام به کار می بریم.
تسمه پروانه ها که مقطع آن به صورت ذوزنقه می باشد معمولا بین ۳ پولی ارتباط برقرار می نمایند. این تسمه ها نباید با کف پولی ها تماس داشته باشند و این امر از سفید شدن کف پولی قابل تشخیص است در این موارد باید تسمه پروانه تعویض شود! تسمه پروانه باید به قدر کافی سفت باشد چون در صورت شل بودن بکسوات می نماید و این موضوع موجب گرم شدن بیش از حد تسمه و از بین رفتن آن می شود؛ از طرف دیگر دینام را خوب نمی چرخاند و در مواردی باطری شارژ نخواهد شد.
به علت شل بودن تسمه دینام، پمپ آب نیز خوب کار نمی کند و آب رادیاتور به سرعت داغ می شود. بعضی از افراد به خاطر اینکه به قول خودشان صدای تسمه کمتر شود تسمه ها را چرب می نمایند که این کار باعث سر خوردن تسمه روی پولی شده و همچنین موجب جمع شدن گرد و خاک روی آن گشته و عمر تسمه ها را کاهش خواهد داد.
اگر تسمه پروانه بیش از اندازه سفت شود باعث خرابی بلبرینگهای (یاتاقان ها) دینام و پمپ آب می شود؛ بنابراین بهتر است تسمه با میزان مناسبی از سفتی بسته شود برای این منظور دو روش وجود دارد یکی به وسیله دستگاهایی است که به این منظور ساخته شده اند و دیگری روشی است که برای همه افراد قابل دسترسی می باشد. به این منظور هنگامی تسمه بسته شد شما اگر با انگشت دست به مرکز فاصله بین دو پولی روی تسمه فشار بیاورید حداکثر خمش تسمه نباید از یک تا دو سانتیمتر بیشتر شود.
همانطور که میدانید، تسمهها با گذشت زمان فرسوده و کهنه میشوند و پاره شدن تسمه نیز میتواند آسیبی جدی به موتور و اجزاء متصل به آن وارد کند. بنابراین بهتر است هر چند وقت یکبار نگاهی به تسمههای خودروتان بیندازید، در ادامه به شما خواهیم گفت چه قسمتهایی را باید چک کنید.
مرحله اول
هنگام رانندگی، دقت کنید ببینید آیا صدای جیغ ممتد به گوش میرسد یا نه؟ چنین صداهایی به معنای این هستند که یک یا جند تسمه فرسوده، شل یا خراب شدهاند.
مرحله دوم
تسمهها را وارسی کنید و ببینید آیا نشانههایی از فرسودگی به چشم میخورند یا نه؟ برای چک کردن تسمهها بهتر است فقط به نشانههای بصری اکتفا نکنید. تسمهها را بکشید و به آنها ضربه بزنید تا چنانچه ترک، ساییدگی یا شکنندگی در آنها وجود داشته باشد، متوجه شوید. در مورد تسمههای مارپیچی، بهتر است شیارها و محل چسبیدن لایههای مختلف به یکدیگر را نیز بررسی کنید.
مرحله سوم
به دنبال محلهایی بگردید که ظاهر لاستیک تسمه صاف و لیز یا براق شده است. مناطق صاف ممکن است باعث شوند تسمه سر بخورد و پیش زمینهای برای جوش آوردن موتور باشد.
مرحله چهارم
پولیها را بازرسی کنید. ببینید لاستیک روی پولیها تهنشین نشده باشد و قسمتهایی از پولی شکسته نشده باشد چون میتواند به تسمه گیر کند و باعث پاره شده آن شود. تراز بودن تسمهها بر روی پولیها را نیز مورد بازدید قرار دهید. تسمهها باید صاف و مستقیم روی پولیها قرار گرفته باشند.
مرحله پنجم
شل یا سفت بودن تسمه را چک کنید. بلندترین قسمت از تسمه را مورد آزمایش قرار بدهید. تسمه نباید بیشتر از ۲٫۵ سانتیمتر جای بازی داشته باشد. به طور کلی هر ماه یکبار و یا پس از طی ۲۰۰۰ کیلومتر ، باید کشش تسمه های پمپ آب، دینام (مولد برق خودرو)، پمپ فرمان هیدرولیکی، پمپ هوا و کمپرسور دستگاه تهویه مطبوع و نیز شرایط آنها بررسی نمود. در صورت سایش و یا نخ نما شدن ،حتما آنها را تعویض نمائید.
منبع: روزنامه قدس – ویژه نامه بازار خودرو قدس – دوشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۴