دنیای خودرو | مرجع اطلاعات تخصصی خودروها دنیای خودرو | مرجع اطلاعات تخصصی خودروها ، مقایسه خودروها، دیکار، اطلاعات خرید و فروش خودرو، راهنمای استفاده از خودرو، بازار خودرو، همه چیز درباره خودرو
یکی از شاخصه‌های بسیار مهمی‌که توسط خودروسازان داخلی کم اهمیت شمرده شده، مبحث ایمنی خودروها است. سالانه شاهد فوت، نقص عضو و مجروح شدن تعداد زیادی از هموطنان در سوانح رانندگی هستیم، که بخشی از آن به پایین بودن ایمنی خودروها باز می‌گردد.
سالهاست که از تولید اولین خودرو در ایران می‌گذرد، در ابتدا تولید خودروهایی که از استانداردهای روز بهره مند بودند تعدادشان کم بود ولی کیفیت خوبی داشتند. اما امروزه بیش از ۱۰۰ مدل خودرو در ایران تولید و عرضه می‌شود، خودروهایی که به اصطلاح صفر تا صدشان در داخل ساخته و یا خودروهایی که بخشی از آنها تولید و الباقی مونتاژ می‌گردند.
در بازار اروپا و آمریکا پس از مصرف سوخت، ایمنی خودرو اصلی ترین عامل برای انتخاب و خرید خودرو محسوب می‌شود. از طرفی خودروسازانشان هم این حس را درک کرده و برای جذب مشتری، تست تصادفات را در تبلیغات خود به نمایش می‌گذارند.
اما آیا تا بحال در تبلیغات خودروهای ایرانی چیزی جز، نمای چراغ‌ها، پشت آمپر و کمی‌ویراژ رفتن به نمایش گذاشته شده است؟
در دنیا سازمان‌ها و موسساتی در زمینه آزمون و ارزیابی وضعیت ایمنی خودروها فعالیت می‌کنند؛ همانند EURONCAP در اروپا، NTHSA در آمریکا و CNCAP در چین. هر کدام از این سازمان‌ها استانداردهای سخت گیرانه و روش‌های آزمون متفاوتی برای ایمنی خودروها در نظر می‌گیرند. برخی ایمنی را با تعداد ستاره (حداکثر ۵) مشخص می‌کنند و برخی سطح ایمنی خودرو را از نظر حفاظت از راننده، سرنشین جلو، سرنشینان عقب و عابر پیاده با نمره و امتیاز یا هر دو روش رتبه‌بندی می‌کنند.
اما همان طور که گفته شد در ایران نه خودروسازان و نه مصرف کنندگان، به ایمنی خودرو توجه چندانی ندارند. نمونه آن هم کمربند ایمنی سرنشینان خودرو بود که تا اجباری و برای آن، جریمه تعیین نشد نتوانست به عنوان یک فرهنگ بین مردم جا باز کند. یا نمونه دیگر، سیستم ترمز ضد قفل ABS بود که بسیار در کاهش تصادفات موثر است. این سیستم هم، تا زمانی که در سال ۸۸ اجباری نشد و از شماره گذاری خودروهای فاقد ترمز ضد قفل جلوگیری نشد، شاهد نصب آن در اکثر خودروهای تولید داخل نبودیم. این در حالی است که در دنیا از ۳۸ سال قبل، ترمز ABS در خودروها استفاده شده است.
داستان کیسه هوا هم سرنوشت مشابهی دارد؛ ابتدا با اجبار و فشارهای قانونی، خودروسازان موظف به نصب یک کیسه هوا شدند و سپس این فشارها موجب نصب دو کیسه هوا در خودروها شد. این در حالی است که داشتن کیسه هوا از سال ۱۹۹۰ میلادی در خودروها به صورت آپشن رایج شد و از سال ۲۰۰۰ به صورت یک بخش استاندارد ارائه شد (حدود ۹ سال قبل از اجباری شدن آن در ایران).
از ترمز ضد قفل و ایربگ سرنشینان جلو که بگذریم به استحکام اتاق و بدنه خودروهای داخلی می‌رسیم. در این زمینه هم تاکنون اجباری صورت نگرفته و هیچ الزامی‌برای خودرو سازان وجود ندارد تا محصولاتشان را در سازمان‌های آزمون کننده به چالش بکشند.
در این حوزه اقداماتی بسیار محدود، بصورت قطره چکانی صورت گرفته است؛ مانند تقویت برخی قطعات بدنه و شاسی سواری‌های سری X100 سایپا (همان پراید)، بهبود طراحی دماغه ساینا به جهت برخورد با عابر پیاده، تقویت بخش‌هایی از بدنه سمند و دنا نسبت به پژو ۴۰۵ و همچنین نصب ترمز دیسکی بر روی چرخ‌های عقب البته به صورت آپشن در برخی خودروها.
یکی از دلایل حرکت کند به سمت افزایش ایمنی خودروها، مطالبات مصرف کننده است، مصرف کننده باید از خودروساز خودروی ایمن بخواهد، تجربه ثابت کرده که خودروساز تا زمانی که با همین وضعیت بتواند بفروشد، تمایلی به افزایش ایمنی محصولاتش نخواهد داشت!
امروزه خودروهای روز دنیا مجهز به سیستم‌های ترمز کمکی (افزایش نیروی ترمز در مواقع خطر)، سیستم کنترل پایداری (جلوگیری از انحراف خودرو سر پیچ‌های لغزنده و انحراف ناگهانی خودرو)، ایربگ‌های جانبی و پرده ای (حفاظت از برخوردهای کناری)، ایربگ زانوی راننده، جایگیری مناسب موتور و جعبه دنده (در هنگام تصادفات شدید موتور به اتاق فشار نیاورد و به زیر خودرو منحرف شود)، کمربندهای پیش کشنده و رادارهای نقطه کور و حسگر انحراف از خطوط جاده و … می‌باشند. البته این باور غلط پیش نیاید که با خودرویی مجهز به این آپشن‌ها در هر تصادفی می‌توان جان سالم به در برد، اما می‌توان گفت احتمال برخورد و همچنین شدت حادثه بسیار کمتر خواهد شد. در دنیا بسیاری از این موارد به صورت استاندارد و برخی دیگر به طور آپشن قابل خریداری هستند اما در بسیاری از خودروهای داخلی حتی به طور آپشن و با پرداخت هزینه اضافی هم قابل تهیه نیستند.