فارغ از استانداردهای ایمنی به کار رفته در وسایل نقلیه، این رفتار رانندگان در جادههاست که سهم زیادی در آمار تصادفات رانندگی دارد. در این میان برخی رانندگان میتوانند با نشاندادن برخی رفتارها، خطرات بیشتری را برای خود و دیگران در جاده ایجاد کنند. در ادامه، به ۹ نمونه از خطرناکترین کارهایی میپردازیم که میتوانند از رانندهها سر بزنند.
عدم رعایت حقّ تقدم
یکی از مهمترین دلایل تصادفات، عدم رعایت حقّ تقدم است. مؤسسه بیمه ایمنی بزرگراههای امریکا (IIHS) میگوید این موضوع بالاترین آمار را در علت تصادف بین رانندگان با سن ۷۰ سال و بیشتر دارد و بیشتر در محل ورود و خروج از آزادراهها دیده میشود. جان مکفی در در کتابش با عنوان «باربرهای غیرمعمول» که در مورد حمل بار در مسافتهای طولانی نوشته شده، اشاره میکند فضای خط شتابگیری در ورود به بزرگراه یکی از منابع اصلی نگرانی رانندگانی است که وسیله نقلیهای با وزن بیش از ۳۶ تُن در زیر پای خود دارند. یکی دیگر از نمونههای این موضوع که بیشتر در سطح شهرها رایج است، علائم توقف و چراغهای قرمز است. رانندگانی که از مسیر خودشان میآیند، انتظار دارند که در حالت سبز شدن چراغ، تقاطع برایشان خالی باشد.
مطابق گزارش NHTSA، کمربندهای ایمنی جان بیش از ۷۵ هزار نفر را بین سالهای ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۸ نجات دادهاند. البته کیسههای هوا نیز باعث ایمنتر شدن خودروها میشوند، ولی طراحی آنها بهگونهای است که باید همراه با کمربندهای ایمنی عمل کنند؛ یعنی حالتی که از پرتشدن مسافر در تصادفهای با سرعتهای بالا و غلتیدنهای خودرو جلوگیری شود. بستن کمربند آنقدر کار سادهای است که اگر کسی آن را نبندد، غیرقابلتوجیه است. با توجه به اینکه همه با کمربندهای ایمنی در داخل خودروها بزرگ شدهایم، وقتی کمربند را نبسته باشیم، انگار چیزی را برای پوشیدن فراموش کردهایم. همچنین در نظر داشته باشید که بسیاری از تصادفات در سرعتهای کم و نزدیک به خانه محل زندگی شخص اتفاق میافتند؛ بنابراین خود را با این نکته که «مقصد چند خیابان جلوتر است» برای نبستن کمربند توجیه نکنید.
رانندگی بیمحابا، یا اگر بخواهیم کمی خودمانیتر بگوییم: رانندگی دیوانهوار، یک روش خوب برای تصادف کردن است! این حالت از رانندگی شامل منحرفشدن، لاییکشیدن در ترافیک، سبقت از راست، شتابگرفتن و ترمز به صورت ناگهانی و همینطور رانندگی با سرعت کم در خط سرعت در بزرگراه و برخی موارد دیگر میشود. در بسیاری از ایالتهای امریکا، سرعت به اندازه ۲۰ مایل بر ساعت (۳۲ کیلومتر بر ساعت) بیشتر نسبت به محدودیت سرعت جاده، به عنوان رانندگی بیمحابا شناخته شده و جریمههایی شامل پرداخت نقدی، زندان و یا ترکیبی از آنها برای فرد راننده درنظر گرفته میشود. در هر صورت، وقتی در یک ترافیک مشغول رانندگی هستید و نوع حرکت شما نسبت به بقیه تفاوت دارد، بیشتر از همه در معرض خطر تصادف قرار خواهید داشت. در این میان، مردان جوان بیشتر مستعد این رانندگیهای و مسابقههای دیوانهوار هستند که البته جای تعجب چندانی هم ندارد.
حرکت کردن پشتسر یک کامیون تریلر حتماً باعث بهبود مصرف سوخت شما میشود، ولی این دلیل نمیشود که باید حتماً این کار را انجام دهید. کار درافتینگ، مخصوص رانندگان نسکار است؛ در حالی که که پنهان شدن یک خودروی ۱۸۰۰ کیلوگرمی در ناحیه کمفشار پشت یک کامیون ۳۶ هزار کیلویی و با ۴ متر ارتفاع، منطقی نیست. در سال ۲۰۰۷، برنامه تلویزیونی افسانهزدایان (MythBusters) نیز نشان داد که این موضوع حقیقت دارد. ولی آنها در همین حال نشان دادند که دنبال کردن یک کامیون با فاصلهای کمتر از ۴۵ متر فوقالعاده خطرناک است. حتی با حفظ این فاصله، هنگامیکه کامیون به صورت ناگهانی ترمز کند، شما کمتر از ۲ ثانیه برای عکسالعمل زمان خواهید داشت. از جمله موضوعات دیگری که باید در این زمینه به آن توجه داشته باشید این است که برخی از رانندگان کامیون، به صورت مستقیم نمیتوانند ببینند که دقیقاً پشتسرشان چه خبر است و نسبت ارتفاع تریلر و کاپوت خودرو خطر بیشتری ایجاد میکند.
البته قبلاً به موضوع رانندگی دیوانهوار اشاره شده، ولی این موضوع شایسته بحث و بررسی بیشتر است. وقتی شرایطی جوی از حالت عادی خارج میشود، بهترین راه برای جلوگیری از تصادف، کاستن از سرعت است و این موضوع شامل رانندگان باتجربه و ماهر نیز میشود. این مسئله از علم فیزیک نشأت میگیرد که متأسفانه همه به آن توجه نمیکنند. اگر خودروی شما از دیفرانسیل تمامچرخ متحرک استفاده میکند، دلیل نمیشود که با آن در هوای طوفانی و سرد با سرعت زیاد حرکت کنید. وقتی سطح جاده لغزنده باشد، یک وسیله نقلیه ۱۵۰۰ تا ۲۲۰۰ کیلوگرمی در هنگام کاهش سرعت ناگهانی از سرعت بالا، کشش خود را احتمالاً از دست خواهد داد. مطابق گزارش سازمان مدیریت فدرال بزرگراههای امریکا، ۲۴ درصد تصادفات رانندگی با شرایط آبوهوایی مرتبط هستند. همین دلیل کافی است تا سرعت خود را کم کنید و فاصله مناسبی با خودروی جلویی ایجاد کنید.
خودتان روش صحیح را میدانید؛ جای انجامدادن کارهای شخصی در خانه است. همچنین تلفن همراه خود را در هنگام رانندگی خاموش کنید. NHTSA تخمین میزند که در بیشتر اوقات ۶۰۰ هزار راننده حواسپرت در جادههای امریکا حضور داشته باشند. در این میان، دولت فدرال امریکا به مقامات ایالتی فشار میآورد که جلوی ارسال اساماس و خوردن غذا در حین رانندگی و دیگر فعالیتهایی را که باعث منحرفشدن نگاه و ذهن رانندهها از جاده میشوند، بگیرند. ارسال پیام در زمان رانندگی، میتواند به اندازه رانندگی در حالت مستی خطرناک باشد. رانندههای حواسپرت، مثالهای خوبی برای کسانی هستند که فکر میکنند ایده تکنولوژی راننده خودکار در خودرو، یک ایده عالی و بسیار مفید است. بنابراین اگر میخواهید نسل کنونی خودروها را حفظ کنید، گوشی خود را کنار بگذارید.
سرعت در بین عوامل تصادفات منجر به مرگ، پس از رانندگی در حالت مستی، در جایگاه دوم قرار دارد. طبق مطالعهای که در سال ۲۰۰۵ توسط مؤسسه بیمه ایمنی بزرگراههای امریکا صورت گرفته، رابطه بین سرعت وسیله نقلیه و شدت تصادف «غیرقابلانکار» بوده و بر اساس قوانین فیزیک است؛ هر چه سریعتر حرکت کنید، در هنگام برخورد، بیشتر کوبیده خواهید شد. مطالعه IIHS همچنین اشاره میکند احتمال یک تصادف به صورت کلی وقتی افزایش پیدا میکند که یک راننده بالاتر یا پایینتر از حدّ مجاز سرعت برای یک جاده حرکت کند. وقتی همه با یک سرعت مشخص در یک جاده حرکت کنند، شرایط قابلپیشبینیتر میشود و ایمنی جاده نیز بالاتر میرود.
رانندگی با حالتی خوابآلود به اندازه رانندگی در حالت مستی خطرناک است. وقتی بدن شما به استراحت و خواب نیاز دارد، به هر ترتیب میخواهد آن را بهدست بیاورد. وقتی کسی با وجود نیاز به توقف و استراحت، همچنان به ادامه رانندگی اصرار بورزد، واکنشهای کُندتری داشته و حتی میتواند در پشت فرمان به خواب برود. نتیجه این حالت، چندان جالب و خوشایند نخواهد بود. رانندههای خسته و خوابآلود، شانس بیشتری برای تصادف در جادههای با محدودیت سرعت بالا هستند و معمولاً قبل از وقوع تصادف نمیتوانند کار خاصی انجام دهند. این مشکل به حدّی است که برخی از خودروسازان لوکس برخی تجهیزات رانندگی برای مقابله با حالت خستگی و خوابآلودگی را معرفی کردهاند. بنابراین اگر احساس خواب آلودگی و سرسنگینی میکنید، از جاده بیرون بزنید و در یک جای امن، اندکی استراحت کنید. شاید دیرتر از زمان پیشبینیشده به مقصد برسید، ولی این زمان را برای ایمنی بیشتر خود و دیگر رانندگان حاضر در جاده صرف کردهاید.
دادههای NHTSA نشان میدهند که رانندگان مست، یکی از عوامل اصلی تصادفها هستند. بخش عمدهای از تصادفات رانندگی منجر به مرگ، تحتتأثیر رانندگی با حالت مستی است. الکل مشخصاً توانایی رانندگی شما را پایین میآورد و مهمتر از همه اینکه، قدرت واکنش شما را کاهش میدهد. بنابراین، در این حالت سعی کنید از روشهای معمول، مانند استفاده از تاکسی یا کمک از یک شخص مورداعتماد برای رفتن به خانه استفاده کنید. چنین کاری، حتماً از حوادث تراژیک احتمالی جلوگیری خواهد کرد. در همین حال، آزاد شدن استفاده از بعضی مواد مخدر در برخی ایالتهای امریکا، باعث شده که این مواد نیز پتانسیل بالایی برای ایجاد تصادفات رانندگی پیدا کنند. در هر حال، از طرف پلیس با رانندگانی که در حالت غیرعادی هستند، برخوردهای زیادی اعمال میشود.