پژو ۲۰۶ با گیربکس اتومات

پژو ۲۰۶ با گیربکس اتومات

پژو ۲۰۶ تیپ ۶، و پژو ۲۰۶ SD اتوماتیک یا v9 و پژو ۲۰۷i ، همگی موتور و گیربکس یکسانی دارند (موتور ۱۶۰۰ سی سی TU5، و گیربکس اتوماتیک AL4) و در بازار فعلی خودرو (تاریخ اتشار مقاله) ارزانترین گزینه ها برای علاقمندان به خودرو اتوماتیک هستند. گیربکس اتوماتیک تندر ال ۹۰ و سندرو، از یک نوع هستند و شباهت زیادی به گیربکس اتوماتیک ۲۰۶ دارند، ولی روغن گیربکس آنها از نوع متفاوتی است. کمپانی های خودروساز، معمولا موتورهای قویتری را برای گیربکس اتوماتیک در نظر می گیرند، زیرا ضریب اتلاف انرژی در گیربکس اتوماتیک (خصوصا مدلهای قدیمتر گیربکس اتوماتیک) بیشتر از گیربکس دستی است.

دلیل مصرف سوخت بیشتر گیربکس اتوماتیک نسبت به گیربکس دستی را در ساختار گیربکس اتوماتیک باید جستجو کرد، با روشن شدن موتور، روغن گیربکس در مبدل گشتاور گیربکس به جریان در می آید، تا نیروی موتور را به گیربکس منتقل کند. بخشی از گشتاور موتور، به انرژی حرارتی روغن گیربکس تبدیل می شود که تاثیری در حرکت خودرو ندارد و به نوعی اتلاف انرژی محسوب می شود. به همین دلیل میانگین مصرف سوخت ۲۰۶ تیپ ۶، بیشتر از ۲۰۶ تیپ ۵ است در حالیکه هر دو خودرو موتور یکسانی دارند. ۲۰۶ تیپ ۶ در شهر، که دنده ها بیشتر تعویض می شوند، در هر ۱۰۰ کیلومتر ۱٫۵ تا ۲ لیتر بیشتر از ۲۰۶ تیپ ۵ سوخت مصرف می کند. این مقدار برای جاده، که کمتر دنده تعویض می شود، کمتر است.

گیربکس اتوماتیک پژو ۲۰۶ (تیپ ۶، SD V9) و پژو ۲۰۷

گیربکس اتوماتیک پژو ۲۰۶ از نوع ۵ دنده ای (۴ دنده جلو و ۱ دنده عقب) است. این گیربکس وظیفه تعویض بموقع دنده ها را در حین حرکت، از طریق جریان الکتریکی و هدایت مسیر جریان هیدرولیکی روغن انجام می دهد. به بیان دیگر، عملکرد گیربکس تحت فرمان شیرهای برقی و با تعیین مسیر فشار روغن صورت می گیرد. شیرهای برقی و سایر قطعات گیربکس اتوماتیک، تحت فرمان کامپیوتر مرکزی گیربکس (ECU) کار می کنند. گیربکس اتوماتیک ۲۰۶ در حین کار گرمای زیادی تولید می کند. به همین دلیل مجهز به یک مبدل حرارتی است و آب رادیاتور اصلی موتور از این مبدل عبور کرده و دمای روغن گیربکس را پایین می آورد.

روغن گیربکس، زمان و کیلومتر تعویض روغن پژو ۲۰۶ اتوماتیک (تیپ ۶، SD V9) و پژو ۲۰۷:

روغن گیربکس قابل استفاده در پژو ۲۰۶ و ۲۰۷، روغن AL4 esso است که در بسته بندی هایی مطابق شکل زیر عرضه می شوند: (هر دو آنها متعلق به یک کارخانه است و روغن درون آنها کاملا یکسان است).

گیربکس اتوماتیک ۲۰۶ و ۲۰۷، در مجموع ظرفیت ۶ لیتر روغن گیربکس را دارد، اما همه این روغن قابل تعویض نیست، زیرا همواره بخشی از آن در گیربکس (مبدل گشتاور) باقی می ماند. تعویض روغن گیربکس به دو روش زیر مقدور است:

۱- تخلیه روغن از طریق باز کردن پیچ تخلیه گیربکس: در این روش، پس از باز کردن ۲ پیچ تخلیه (یکی گیربکس و دیگری پیچ گیج)، ۳ لیتر روغن تخلیه می شود. با اضافه کردن روغن تازه (۳ لیتر) به گیربکس اتوماتیک، روغن تازه و الباقی روغن کهنه قدیمی مخلوط می شوند، اما در مجموع کیفیت این مخلوط بهتر از قبل خواهد بود. در صورت تعویض روغن گیربکس با این روش، خودرو می تواند ۲۵ تا ۳۰ هزار کیلومتر مسافت طی کند، که البته بستگی به شرایط رانندگی دارد (در ترافیک سنگین شهر تا ۲۰ هزار کیلومتر کاهش می یابد).

۲- تخلیه روغن با روش ساکشن: در این روش با استفاده از موتور مکش، ماکزیمم ۵ لیتر روغن گیربکس تخلیه می شود. اما ۱ تا ۱٫۵ لیتر روغن موجود در مبدل گشتاور قابل تخلیه نیست. استفاده از این روش، ابتکار تعمیرکاران ایرانی است و کارخانه سازنده خودرو، ابزار و دستورالعملی برای آن منتشر نکرده است. پس از افزودن روغن تازه (به همان مقدار که ساکشن شده) و مخلوط شدن آن با الباقی روغن کهنه، در مجموع کیفیت روغن گیربکس بسیار بهتر از گذشته خواهد شد و خودرو می تواند مسافت ۳۰ تا ۳۵ هزار کیلومتر را با آن طی کند. که باز هم بستگی به شرایط رانندگی دارد (در ترافیک سنگین شهر تا ۲۵ هزار کیلومتر کاهش می بابد).

تعمیر گیربکس اتوماتیک – پژو ۲۰۶ اتوماتیک (تیپ ۶، SD V9) و پژو ۲۰۷ :

۱٫ روشن شدن و چشمک زدن * , S (دکمه اس و برف Sport-Snow)

روشن شدن نمایشگر S و * با صدای بوق اخطار، به معنی وجود اشکال در گیربکس است (نه لزوما فقط شیر برقی)، در اغلب مواقع یکی از موارد زیر علت آن هستند:

۱٫ ضعیف یا خراب شدن شیر برقی. که در این حالت گیربکس به دنده ۳ رفته و از آن خارج نمی شود، مگر با خاموش و روشن شدن خودرو.

۲٫ رسیدن شمارنده روغن گیربکس به حدی که باید تعویض شود (گیربکس اتوماتیک مجهز به شمارنده ای است که بسته به فشار وارده به گیربکس، استهلاک و زمان تعویض روغن آن را تعیین می کند)، که در این حالت عملکرد گیربکس عادی است، اما با خاموش روشن شدن خودرو، چراغ S و * خاموش نمی شوند.

۳٫ کمتر یا بیشتر شدن فشار روغن از محدوده تعیین شده.

۴٫ موارد دیگر نادر هستند: – مسدود شدن مجرای گردش روغن گیربکس. – نقص در تامین ولتاژ ECU. – قطع شدن ارتباط کابل سریال ECU با پنل. – پاک شدن برنامه تعریف پدال گاز، – چرب شدن و یا کثیف شدن سوکت های ارتباطی بین اجزای گیربکس (ECU، گیربکس، سلکتور، لیور و … )

۲٫ ضربه زدن گیربکس هنگام تعویض دنده از ۱ به ۲ و یا از ۲ به ۳ (لقد زدن هنگام تعویض دنده)

گاز دادن نامنظم و نامتعادل توسط راننده می تواند بصورت مقطعی باعث بروز این مشکل شود. با توجه طرز کار گیربکس اتوماتیک ECU گیربکس با دریافت اطلاعات از پدال گاز و نحوه گاز دادن راننده، فرمان لازم برای تعویض دنده ها را به شیرهای برقی و سایر قطعات ارسال می کند. وقتی راننده پدال گاز را بصورت غیر متعارف و غیر عادی فشار دهد (مثلا با پا روی پدال گاز بازی کند و آن را بصورت سریع کم و زیاد کند)، ECU تحلیل درستی از نوع گاز دادن راننده نخواهد داشت و در نتیجه فرمان تعویض دنده ها را بدرستی صادر نخواهد کرد و راننده هنگام تعویض دنده ها احساس ضربه می کند. اما اگر ضربه زدن گیربکس در تعویض دنده ها بدلیل نقص فنی باشد، در اغلب مواقع، علت یکی از موارد زیر است:

۱٫ کم بودن سطح روغن گیربکس اتوماتیک.

۲٫ خارج شدن تنظیمات گیربکس که در اثر موارد زیر ایجاد می شود:

– رانندگی های مکرر در ترافیک در حالت D.

– افزایش دمای گیربکس و از بین رفتن خاصیت روغن آن (کارنکردن فن، گرفتگی مجرای گردش آب و … ).

– ضعیف یا خراب شدن شیر برقی (سلونوئید).

– فرار روغن از کلاچ ها (که در حرارت بالا اتفاق می افتد).

۳٫ هرز گاز خوردن گیربکس در حالت D

در صورتیکه خودرو در حالت D (یا R و M) باشد و هرز گاز بخورد (به آن اندازه ای که گاز می خورد راه نرود)، علت آن احتمالا یکی از موارد زیر می تواند باشد:

– گرفتگی (کیپ شدن) فیلتر روغن گیربکس. که در این حالت با خاموش و روشن کردن موتور، خودور مسافت کوتاهی را طی می کند ولی دوباره هرز گاز می خورد.

– از بین رفتن باند یا کلاچ گیربکس، که در اثر استفاده نادرست از خودرو و یا استهلاک آن اتفاق می افتد.

۴٫ عدم تغییر وضعیت دنده با جابجایی لیور (دسته دنده اتوماتیک)

در این حالت راننده لیور را در وضعیت D قرار می دهد، اما نمایشگر دنده و گیربکس فرمان را اجرا نمی کنند.

– معمولا علت این موضوع خراب شدن سلکتور یا سوئیچ چند منظوره (Selector) گیربکس است که معمولا در اثر تماس با آب اتفاق می افتد (موتورشویی کارواش، هواگیری سیستم خنک کننده، تعویض آب رادیاتور و … ).

– همچنین ممکن است یک یا چند پین از سوکت سلکتور در اثر کثیفی قطع شده باشند. این امکان هم وجود دارد که سلکتور از تنظیم خارج شده باشد و نیاز به تنظیمات دارد.

۵٫ گیربکس با افزایش سرعت دنده را عوض نمی کند و در دنده ۱ باقی می ماند

عملکرد گیربکس اتوماتیک بشدت به دما حساس است، معمولا با بالاتر رفتن دمای روغن گیربکس از حد مجاز (۱۱۸ درجه سانتیگراد) این اتفاق می افتد که دلیل آن می توانند یکی از موارد زیر باشد:

۱٫ رانندگی در ترافیک سنگین و سر بالایی تند. که با خاموش کردن و خنک شدن موتور این موضوع رفع می شود.

۲٫ هر گونه نقص در سیستم خنک کننده موتور، یا کم شدن سطح مایع خنک کننده در مخزن رادیاتور، که باید هر چه سریعتر رفع شود، در غیر اینصورت آسیبهای شدیدی به موتور و گیربکس وارد می شود..

۳٫ ممکن است در اثر کیپ شدن صافی گیربکس (فیلتر گیربکس) گردش روغن در گیربکس مختل شده باشد و در نتیجه حرارت آن بالا برود، این مورد در کیلومترهای بیشتر از ۱۰۰ هزار اتفاق می افتد و البته بستگی به تعویض بموقع روغن و نوع رانندگی دارد.

– اما اگر در موارد غیر از این حالتها چنین اتفاقی بیافتد، موضوع از طریق دیاگ و توسط کارشناس باید بررسی شود.

دو نوع خنک کننده (رادیاتور) برای گیربکس اتوماتیک ۲۰۶ وجود دارد، نوع معمولی (مدلهای ۸۵ و قبل از آن)، و نوع پهن یا ضخیم (مدلهای بعد از ۸۶)، گرم شدن گیربکس اتوماتیک AL4 ، برای مدلهای ۸۶ به بعد کمتر اتفاق می افتد زیرا خنک کننده پهن، کارایی بهتری در کاهش دمای گیربکس دارد.

۶٫ قفل شدن لیور در حالت P (قفل کودک – خارج نشدن از حالت پارک)

در وضعیت P ، اگر سوئیچ خودرو باز باشد، پس از گذشت چند دقیقه، خارج کردن از حالت پارک، با دو بار فشار دادن ترمز مقدور است. که این مورد طبیعی است و برای ایمنی بیشتر نصب شده (از آنجا که در گیربکس اتوماتیک، در وضعیت D، بدون نیاز به گاز و کلاچ، خودرو حرکت می کند، برای ایمنی بیشتر قفلی روی وضعیت P قرار داده شده).

اما گاهی دسته دنده اتوماتیک در وضعیت P گیر می کند (مثلا صبح پس از روشن کردن موتور)، و راننده پس از چندین بار ترمز کردن می تواند آنرا از P خارج کند.

این قفل از طریق یک رله انجام وظیفه می کند و در صورت خراب شدن آن، دسته دنده در وضعیت P قفل می شود و گاهی با چندین بار ترمز گرفتن آزاد می شود و گاهی هم آزاد نمی شود.

این مشکل ایرادی را برای کارکرد گیربکس ایجاد نمی کند و رفع آن در زمان کوتاه و هزینه اندک انجام می شود.