استپر موتور و نحوه تست آن
در خودروهای مجهز به موتور انژکتوری، زمانی که پدال گاز فشرده نیست، دریچه گاز کاملا بسته میشود. در این حالت برای روشن ماندن موتور در دور آرام، لازم است از یک مسیر انحرافی هوای مورد نیاز سیلندرها تامین شود. استپر موتور (یا موتور پله ای) قطعه ای است که سر راه این مسیر انحرافی نصب شده و میزان باز بودن آن و در نتیجه میزان هوای ورودی را تنظیم میکند تا دور موتور در حالت در جا در محدوده ۷۵۰ تا ۸۵۰ دور در دقیقه ثابت بماند. خرابی استپر موتور میتواند منجر به سخت روشن شدن موتور، خاموش شدن موتور در حالت درجا و نوسان دور موتور در حالت درجا شود.
عملکرد استپر موتور توسط ECU کنترل میگردد. تاثیر عملکرد استپر موتور تنها در دور آرام است و تاثیری در شتاب و کشش خودرو ندارد. خودروهای مجهز به دریچه گاز برقی فاقد استپر موتور هستند و هوای مورد نیاز دور آرام از طریق دریچه گاز تامین میشود.
استپر موتور قطعه حساس و ظریفی است و باز و بست غیر اصولی آن موجب بروز خرابی یا اختلال عملکرد میشود. اگر کارکرد خودرو زیاد است و یا نوسان دور موتور مشاهده میشود میتوان استپر موتور را که کنار دریچه گاز قرار دارد با احتیاط باز کرده و بدون دست زدن به محور متحرک، با اسپری مخصوص در حالی که نوک محور به سمت پایین است، تمیز نمود. محفظه قرارگیری استپر موتور هم باید با تینر یا اسپری مخصوص تمیز شود. لازم است به سلامت واشر اورینگ هم توجه کنیم زیرا خرابی اورینگ محل نصب استپر موتور موجب نوسان دور موتور خواهد شد.
اگر خودرو به دلیل خرابی استپر موتور روشن نشد، کافی است با کمیفشردن پدال گاز، استارت زده و خودرو را به تعمیرگاه رساند. اگر موتور در هر بار توقف خاموش میشود، کافی است به طور موقت با کمیسفت کردن سیم گاز (از درون کاپوت) و افزایش دور آرام، مشکل را حل کرد. برای اینکار باید خار سیم گاز را آزاد کرد، کمیسیم گاز را به عقب کشید و دوباره خار مربوطه را جا زد.
بعد از تعویض استپر موتور لازم است سه بار سوئیچ را باز و بست کرده و هر بار ۳۰ ثانیه صبر کرد و سپس استارت زده شود تا استپر جدید برای ECU تعریف شود.
برای تست استپر موتور به عملکرد آن در دور آرام توجه میکنیم. برای این آزمایش موتور باید گرم باشد. خودرو را در دنده ۵ قرار داده و پدال کلاچ را بسیار آرام تا نیمه (بدون فشردن پدال گاز) بالا میآوریم. ابتدا دور موتور کمیافت میکند، اما اگر استپر سالم باشد افت دور موتور جبران شده دوباره باید به حدود ۸۵۰ دور در دقیقه باز گردد. در این لحظه اگر دوباره پدال کلاچ تا آخر فشرده شود برای یک لحظه دور موتور کمیافزایش و سپس کاهش مییابد. در صورتی که رفتار خودرو غیر از این بود یا موتور خاموش شد استپر موتور معیوب است.